Bài số 7 của Series các Dạng bài tập của Đề thi CPA Môn Kế toán: Chủ đề “Tính giá thành sản phẩm” – Phần 6: “Bài tập tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ”
Hôm nay mình sẽ giải thích cách làm dạng bài tập tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ. Đây là dạng bài cuối cùng trong chủ đề về “Tính giá thành sản phẩm”.
Có thể bạn quan tâm: Dạng bài tập tính giá thành sản phẩm – Phần 5
1. Nguyên lý chung của bài tập tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ
Tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ áp dụng trong trường hợp cùng một quy trình công nghệ sản xuất, kết thúc tạo ra một nhóm sản phẩm cùng loại nhưng có quy cách khác nhau.
Để tính giá thành theo phương pháp này, chúng ta làm qua 2 bước sau:
| Bước 1. Tính tổng giá thành của cả nhóm Sản phẩm theo từng khoản mục chi phí |
| Bước 2. Lựa chọn tiêu chuẩn phân bổ (giá thành kế hoạch/giá thành định mức) để tính giá thành của từng qui cách sản phẩm từ giá thành nhóm sản phẩm |
2. Ví dụ về dạng bài tập Tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ
Theo như mình biết thì dạng bài này chưa xuất hiện trong đề thi CPA môn kế toán. (Mình chỉ có đề thi từ năm 2011 đến nay nên nếu bạn nào có cả các đề thi năm trước đó thì báo mình để mình cập nhật nhé!)
Do không có bài tập trong đề thi tương ứng, nên mình lấy ví dụ sau để các bạn hiểu cách xử lý dạng bài tập tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ.
Ví dụ: Một DN sản xuất chè có hai qui cách khác nhau là L1 và L2. Giá thành định mức của từng qui cách như sau:
| Khoản mục chi phí | SP L1 | SP L2 |
| Chi phí NVL trực tiếp | 40 | 30 |
| Chi phí NC trực tiếp | 5 | 5 |
| Chi phí Sản xuất chung | 10 | 5 |
| Tổng cộng | 55 | 40 |
Chi phí sản xuất đã tập hợp được trong tháng: CPNVLTT: 60.000; CPNCTT: 6.000; CPSXC: 9.000; Trong tháng SX được 1.000 SP L1, 2.000 SP L2; Không có SP dở dang đầu tháng và cuối tháng. Hãy lập bảng tính giá thành L1 và L2 trong tháng.
Cách làm:
Theo 2 bước mình đề cập bên trên:
Bước 1: Tính tổng giá thành định mức của cả nhóm Sản phẩm theo từng khoản mục Chi phí: Tổng giá thành định mức = Định mức chi phí * Số lượng thực tế
Bước 2: Phân bổ tổng chi phí sản xuất thực tế theo tỷ lệ CPSX thực tế/ CPSX định mức. Trong đó CPSX thực tế do đề bài cung cấp, còn CPSX định mức thì tính ở Bước 1.
Sau đó, tính giá thành thực tế cho từng sản phẩm = Tỷ lệ phân bổ * Giá thành định mức.
Kết quả tính toán của 2 bước này có thể tập hợp hết vào Bảng tính Giá thành dưới đây:
| Khoản mục chi phí | Tổng giá thành định mức theo SL thực tế | Tổng CPSX thực tế của nhóm SP | Tỷ lệ CPSX Thực tế/ Định mức | Giá thành L1 | Giá thành L2 | ||||
| L1 | L2 | Tổng cộng | Tổng | Giá đơn vị | Tổng | Giá đơn vị | |||
| CP NVL TT | 40,000 | 60,000 | 100,000 | 60,000 | 0.60 | 24,000 | 24 | 36,000 | 18 |
| CP NC TT | 5,000 | 10,000 | 15,000 | 6,000 | 0.40 | 2,000 | 2 | 4,000 | 2 |
| CP SXC | 10,000 | 10,000 | 20,000 | 9,000 | 0.45 | 4,500 | 5 | 4,500 | 2 |
| Tổng cộng | 55,000 | 80,000 | 135,000 | 75,000 | 30,500 | 31 | 44,500 | 22 | |
Vậy là mình đã hoàn thành xong Chủ đề “Tính giá thành sản phẩm” của Đề thi CPA môn Kế toán. Trong bài tiếp theo, mình sẽ giải thích về Chủ đề “Ra quyết định quản trị”. Các bạn theo dõi nhé!
Nếu vẫn chưa rõ, các bạn có thể tham khảo thêm bài viết sau về tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ: Cách tính giá thành theo phương pháp tỷ lệ