[CPA – BT Kế toán] Dạng bài “Tính giá thành sản phẩm” – Phần 4

Bài số 5 của Series các Dạng bài tập của Đề thi CPA Môn Kế toán: Chủ đề “Bài tập tính giá thành sản phẩm” – Phần 4: “Tính giá thành theo phương pháp lập báo cáo sản xuất”

Tiếp theo bài Tính giá thành theo phương pháp hệ số, trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu về dạng thứ 4 của Bài tập Tính giá thành sản phẩm: Tính giá thành theo phương pháp lập báo cáo sản xuất.

Phần 1. Nguyên tắc chung tính giá thành theo phương pháp Lập báo cáo sản xuất

Hiểu đơn giản thì với phương pháp này, chúng ta sẽ lập một cái Báo cáo sản xuất. Bao gồm toàn bộ thông tin liên quan đến tình hình sản xuất của công ty như: số lượng sản phẩm/chi phí dở dang cuối kỳ, thực hiện trong kỳ, sản phẩm hỏng…

Các thông tin này được nhóm theo 3 phần:

• Phần A. Sản phẩm & Khối lượng sản phẩm tương đương
• Phần B. Tổng hợp chi phí sản xuất & chi phí đơn vị
• Phần C. Phân bổ chi phí cho các sản phẩm đầu ra

Trong đề thi CPA môn kế toán, có 2 dạng báo cáo sản xuất trong bài tập tính giá thành sản phẩm:

• Báo cáo sản xuất theo “phương pháp bình quân”
• Báo cáo sản xuất theo “phương pháp nhập trước – xuất trước”

Vậy 2 dạng báo cáo này khác nhau như nào?

Sự khác biệt nằm ở 2 điểm:

• Cách xác định sản phẩm hoàn thành trong kỳ (Phần A).
• Cách phân bổ chi phí cho các sản phẩm hoàn thành trong kỳ (Phần C)

Trong đề bài thi thường sẽ yêu cầu cụ thể dạng báo cáo chúng ta cần lập. Để hiểu chi tiết chúng ta cùng xem các ví dụ về bài tập tính giá thành sản phẩm bằng cách lập Báo cáo sản xuất dưới đây.

Phần 2. Ví dụ về tính giá thành sản phẩm bằng cách lập báo cáo sản xuất

1. Bài tập tính giá thành sản phẩm bằng cách lập báo cáo sản xuất theo “Phương pháp bình quân”

Tình huống: Đề thi CPA Môn Kế toán – Năm 2011 – Đề Chẵn – Câu 5

Bước 1. Phân tích đề bài

Đề bài yêu cầu Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp bình quân. Nghĩa là số lượng & giá trị sản phẩm hoàn thành trong kỳ được tính theo phương pháp bình quân.

Cụ thể:

(1) Số lượng sản phẩm & sản phẩm tương đương trong kỳ = “Số lượng sản phẩm hoàn thành trong kỳ” + “Số lượng sản phẩm tương đương dở dang cuối kỳ” + “Số lượng sản phẩm hỏng tương đương” (nếu có)

Trong đó:

• Số lượng sản phẩm & sản phẩm tương đương trong kỳ cần được tính riêng cho từng loại chi phí
• Sản phẩm dở dang chưa hoàn thành cần được quy đổi tương đương sang thành phẩm theo tỷ lệ mức độ hoàn thành hoặc theo phương pháp khác nếu đề bài yêu cầu. Ví dụ: Chi phí NVL Trực tiếp… Thông thường thì: “Số lượng sản phẩm tương đương dở dang cuối kỳ” = Số lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ * % Tỷ lệ hoàn thành

(2) Chi phí đơn vị = (Chi phí đầu kỳ + Chi phí phát sinh trong kỳ)/Số lượng sản phẩm & sản phẩm tương tương

Lưu ý: Sản phẩm hỏng ngoài định mức – chi phí NVL vượt định mức – chi phí SXC cố định do hoạt động dưới công suất bình thường đều không được tính vào chi phí sản xuất để tính giá thành sản phẩm. Các bạn có thể tham khảo thêm vấn đề này ở bài Các phương pháp tính Giá thành sản phẩm.

Bước 2. Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp bình quân

Trong đó:

(2) = số lượng sản phẩm dở dang * tỷ lệ hoàn thành (với chi phí NVLTT: bỏ luôn từ đầu kỳ nên mức độ hoàn thành là 100%; chi phí NCTT và SXC có mức độ hoàn thành là 60%)

(3) = số lượng sản phẩm hỏng * tỷ lệ hoàn thành (với chi phí NVLTT: bỏ luôn từ đầu kỳ nên mức độ hoàn thành là 100%; chi phí NCTT và SXC có mức độ hoàn thành là 50%)

Nhìn vào bảng trên ta sẽ thấy tổng giá thành của sản phẩm trong kỳ được tính ra là 4,130,000.

2. Bài tập tính giá thành sản phẩm bằng cách lập báo cáo sản xuất theo “Phương pháp Nhập trước – Xuất trước”

Tình huống 1 | Đề thi CPA Môn Kế toán – Năm 2018 – Đề lẻ – Câu 5

Bước 1. Phân tích đề bài

(1) Đề bài yêu cầu Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp Nhập trước – Xuất trước. Nghĩa là giá trị sản phẩm hoàn thành trong kỳ được xác định theo “phương pháp Nhập trước – Xuất trước”. Cụ thể:

Số lượng sản phẩm & sản phẩm tương đương trong kỳ = “Sản phẩm dở dang đầu kỳ & hoàn thành trong kỳ” + “Sản phẩm bắt đầu trong kỳ & hoàn thành trong kỳ” + “Số lượng sản phẩm tương đương dở dang cuối kỳ” + “Số lượng sản phẩm hỏng tương đương” (nếu có)

Trong đó:

• Số lượng sản phẩm & sản phẩm tương đương trong kỳ cần được tính riêng cho từng loại chi phí
• Sản phẩm dở dang đầu kỳ & hoàn thành trong kỳ: cần được quy đổi theo “tỷ lệ chưa hoàn thành của kỳ trước”. Ví dụ: Kỳ trước có 100 sản phẩm dở dang cuối kỳ với tỷ lệ hoàn thành là 60%. Thì khi tính giá thành cho kỳ này, chúng ta phải kê khai số lượng sản phẩm tương đương dở dang đầu kỳ là: 100 * (1 – 40%) = 40. Lý do vì chúng ta chỉ cần tính chi phí cho phần cần hoàn thành trong kỳ này mà thôi.
• Sản phẩm chưa hoàn thành cuối kỳ: cần được quy đổi tương đương sang thành phẩm theo tỷ lệ mức độ hoàn thành hoặc theo phương pháp khác nếu đề bài yêu cầu. Ví dụ: Chi phí NVL Trực tiếp… Thông thường thì: “Số lượng sản phẩm tương đương dở dang cuối kỳ” = Số lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ * % Tỷ lệ hoàn thành

Trong tình huống của chúng ta:

500 sản phẩm hoàn thành trong kỳ (480 sản phẩm đạt tiêu chuẩn & 20 sản phẩm hỏng) sẽ bao gồm: 80 sản phẩm dở dang đầu kỳ và hoàn thành trong kỳ & 420 sản phẩm bắt đầu sản xuất trong kỳ và hoàn thành trong kỳ. 20 sản phẩm hỏng theo đề bài là thuộc sản phẩm sản xuất trong kỳ. Như vậy, chỉ còn 400 sản phẩm bắt đầu sản xuất trong kỳ & hoàn thành nhập kho trong kỳ.

(2) Các chi phí trong kỳ sản xuất (bao gồm chi phí dở dang đầu kỳ & chi phí phát sinh thêm trong kỳ) sẽ phải phân bổ cho:

• Các sản phẩm dở dang đầu kỳ & hoàn thành trong kỳ
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & hoàn thành nhập kho trong kỳ
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & bị hỏng ngoài định mức
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & dở dang cuối kỳ

Bước 2. Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp NTXT

Tình huống 2 | Đề thi CPA Môn Kế toán – Năm 2018 – Đề chẵn – Câu 5 

Bước 1. Phân tích đề bài

(1) Đề bài yêu cầu Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp Nhập trước – Xuất trước. Nghĩa là giá trị sản phẩm hoàn thành trong kỳ được xác định theo phương pháp Nhập trước – Xuất trước. Cụ thể:

600 sản phẩm hoàn thành trong kỳ (570 sản phẩm đạt tiêu chuẩn & 30 sản phẩm hỏng) sẽ bao gồm: 100 sản phẩm dở dang đầu kỳ và hoàn thành trong kỳ và 500 sản phẩm bắt đầu sản xuất trong kỳ và hoàn thành trong kỳ. 30 sản phẩm hỏng theo đề bài là thuộc sản phẩm sản xuất trong kỳ. Như vậy, chỉ còn 470 sản phẩm bắt đầu sản xuất trong kỳ & hoàn thành nhập kho trong kỳ.

Như vậy, các chi phí trong kỳ sản xuất (bao gồm chi phí dở dang đầu kỳ & chi phí phát sinh thêm trong kỳ) sẽ phải phân bổ cho:

• Các sản phẩm dở dang đầu kỳ & hoàn thành trong kỳ
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & hoàn thành nhập kho trong kỳ
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & bị hỏng ngoài định mức
• Các sản phẩm sản xuất trong kỳ & dở dang cuối kỳ (bao gồm cả sản phẩm dở dang hỏng)

(2) Sản phẩm dở dang chưa hoàn thành cần được quy đổi tương đương sang thành phẩm theo tỷ lệ mức độ hoàn thành.

(3) Lưu ý về các thông tin khác:

• Sản phẩm hỏng ngoài định mức:  không được tính vào chi phí phân bổ tính giá thành sản phẩm nên cần được tách riêng
• Chi phí NVL vượt định mức: phải loại ra khỏi chi phí sản xuất tính vào giá thành sản phẩm
• Chi phí SXC cố định phát sinh do hoạt động dưới công suất bình thường: phải loại ra khỏi chi phí sản xuất tính vào giá thành sản phẩm.

Bước 2. Lập báo cáo sản xuất theo phương pháp NTXT

Vậy là xong dạng bài tính giá thành sản phẩm theo phương pháp Lập báo cáo sản xuất. Trong bài tiếp theo, mình sẽ giải thích về cách tính giá thành theo phương pháp trực tiếp.

Copyright secured by Digiprove © 2019All Rights Reserved