Hà nội dự báo sắp có bão, Ad ngồi buồn quyết định hoàn thành bài viết dang dở từ khi mới lập web. Đây là chủ đề mà Ad đã trăn trở rất nhiều nhưng cứ trì hoãn mãi. Chọn ngày không bằng gặp ngày. Thôi thì cứ bắt đầu thôi nhỉ. Vậy đầu tiên thì lập trình là gì?
Well, theo Ad hiểu thì lập trình (“Coding” hay “Programming”) đơn giản là thực hiện “giao tiếp” với máy tính để nó hiểu chúng ta muốn nó làm gì. Kiểu như chúng ta ra lệnh cho 1 trợ lý, yêu cầu giúp ta xử lý công việc đó.
Chắc chắn nhiều bạn nghe đến “lập trình” là tưởng tượng đến ngay mấy ông game thủ hay các bạn IT cận lồi mắt, đầu bù tóc rối, nói loằng ngoằng khó hiểu. :)) Nhưng sự thật là “lập trình” giờ đây đã là kỹ năng nên có, cần có, phải có của rất nhiều ngành nghề. Đặc biệt là chúng ta – các kiểm toán viên, kế toán viên, tư vấn tài chính…
Tại sao Ad lại nói như vậy?
Lý do thứ 1. Máy móc giúp chúng ta xử lý 80% công việc râu ria để chúng ta có thể dành sức lực tập trung vào 20% công việc trọng yếu
Công việc kế toán, kiểm toán… là những công việc có rất nhiều công đoạn “thủ công” nhàm chán vô tận. Chưa kể đến việc rất dễ mắc sai sót. Và phụ thuộc vào Excel cực nhiều. Chắc các bạn không còn xa lạ gì với việc mất hàng ngày, hàng tháng nhập dữ liệu từ hoá đơn, sổ sách vào phần mềm. Hay cắm mặt tìm lỗi lệch. Hay ngồi đợi cả tiếng chờ phần mềm xuất báo cáo. Hay công thức excel không tự update nên kết quả sai…
Ad chắc không bao giờ quên được những đêm ngồi cày working paper sau đó bất ngờ file đơ và không lưu lại. Thế là lại bắt đầu lại từ đầu. Những lúc như thế đúng là chỉ muốn chửi bậy.
Nếu biết cách nói thứ ngôn ngữ của máy tính thì chúng ta có thể khiến máy tính giúp chúng ta xử lý toàn bộ các công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại và dễ mắc sai sót này. Và vì là máy móc, nên chúng làm hiệu suất cao hơn chúng ta rất nhiều.
Lý do thứ 2. Bởi vì đây là xu thế phát triển chung của thế giới và chúng ta không thể cưỡng lại
Chương trình đào tạo kế toán, kiểm toán… ở nhiều trường đại học trên thế giới đã đưa lập trình căn bản vào thành môn học bắt buộc. Mục đích tất nhiên là để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng hiện tại của các tập đoàn lớn.
Các bạn thử nghĩ xem. Tại sao người ta thuê mình trong khi có thể sử dụng máy móc để làm tốt hơn chúng ta trăm lần?
Điều này nói lên vấn đề gì?
Kế toán, kiểm toán có kiến thức lập trình căn bản chính là xu hướng phát triển trong lĩnh vực ngành nghề của chúng ta.
Thú thật là Ad cũng không biết mình sẽ đang làm gì sau 10 – 20 năm nữa. Và cũng không thể đoán được 10 – 20 năm nữa thì tự động hoá cho các công việc văn phòng đã về đến việt nam hay chưa?
Tuy nhiên, luôn có cảm giác rõ ràng rằng cách thức làm việc sẽ không thể cứ như hiện tại. Với xu hướng đầu tư từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển thì chắc chắn các lao động ở nước đang phát triển như chúng ta sẽ được cập nhật và phải cập nhật các kỹ năng mà ông chủ từ các nước phát triển yêu cầu. Ad tin rằng chắc chắn mô tả công việc khi tuyển dụng vị trí kế toán khi đó sẽ không còn là “hạch toán giao dịch phát sinh vào phần mềm” nữa. Thay vào đó sẽ là các kỹ năng lập trình giúp phân tích dữ liệu về kế toán tài chính.
Lý do thứ 3. Sự trì hoãn ngọt ngào
Theo mình quan sát thì giờ rất nhiều bố mẹ đã đầu tư cho con tham gia các khoá học lập trình, robot… Nhưng chính bản thân chúng ta thì lại không học. Tại sao lại như vậy nhỉ?
(1) Chúng ta biết đây là kiến thức kỹ năng cần thiết nhưng nghĩ mình đã quá già để bắt đầu học 1 thứ phức tạp như lập trình?
Thực tế thì lập trình có phức tạp không nhỉ?
Theo Ad thì câu trả lời là “Có” và “Không”. Lập trình nhìn chung thì bao gồm rất nhiều mảng, gọi là nhiều ngôn ngữ lập trình đi. Giống như chúng ta học ngoại ngữ thì cũng có tiếng anh, tiếng pháp, tiếng nhật… vậy đó. Do vậy để học tất cả thì chắc chắn là phức tạp. Nhưng nếu chỉ học 1,2 ngôn ngữ ở mức độ cơ bản thì hoàn toàn không phức tạp.
Như Ad đã chia sẻ về việc học CPA hay ACCA hay tiếng anh vậy. Chúng ta chỉ cần học để biết cách sử dụng, vận dụng vào công việc. Chúng ta không cần học để thành chuyên gia lập trình. Từ trải nghiệm của bản thân, Ad có thể nói rằng: việc học lập trình chắc chắn không khó hơn học thuế hay kế toán của việt nam. Không phải tự nhiên mà hội IT mà nghe chúng ta lý giải về nợ có là sợ chết khiếp. Vậy nên đừng lo lắng nha các bạn. Mình thích thì mình học thôi. Đã học được kế toán thì cái gì cũng học được hết. :))
Có thể bạn quan tâm: Chúng ta có thể tự học mọi thứ không?
(2) Chúng ta nghĩ “thời của mình” chắc là chưa bắt buộc cần đến kỹ năng này?
Nhưng khi chúng ta dùng từ “thời của mình” thì nghĩa là chúng ta đã chấp nhận rời cuộc chơi. Và tự tách mình khỏi sự phát triển của thế giới rồi. Tuổi thọ trung bình tầm 70 tuổi đi thì rời cuộc chơi khi mới 30 tuổi có phải là sớm quá không các bạn nhỉ?
Lý do thứ 4. Không biết kỹ năng lập trình có thể giúp gì cho công việc hiện tại?
Nếu công ty bạn chưa có yêu cầu cụ thể về kỹ năng này, thì khả năng cao là bạn sẽ không chủ động tìm hiểu để biết lập trình có thể giúp gì cho bản thân rồi. Từ trải nghiệm của mình thì Ad có thể tạm liệt kê ra 1 số điểm sau:
- Xử lý các hạn chế của excel vẫn khiến chúng ta bực mình (file nặng nên hay bị đơ; lỗi công thức không update; công việc thủ công lặp đi lặp lại…)
- Phân tích dữ liệu 1 cách chuyên sâu với bảng biểu, minh hoạ đẹp mắt. Mục đích tất nhiên là để ghi điểm với sếp, khách hàng
- Không bị phụ thuộc hoàn toàn vào IT khi phần mềm có lỗi
- Tư duy logic khi tiếp cận bất cứ phần mềm kế toán hay quản lý nào. Có thể hỏi những câu bắt bí đội IT non tay cho vui vào những ngày buồn chán. 😀
Và lý do thứ 5 – lý do cuối cùng: “Just to feel cool about yourself”
Hi, cái này thì chắc không phải ai cũng đồng ý với Ad. Nhưng Ad luôn thấy việc có thể sai khiến máy móc làm việc cho mình rất là ngầu. :))
Chốt lại thì Ad sẽ nói rằng:
Học lập trình cũng như học Tiếng Anh. Đây là kỹ năng nên có ở hiện tại để thực sự hiểu được sức mạnh của công nghệ cũng như được tận hưởng cảm giác thoả mãn khi chinh phục được tri thức mới. Nhưng lập trình sẽ là kỹ năng cần có & phải có để có thể luôn sống ở thế chủ động.
Các bạn có cùng suy nghĩ như Ad không? Có muốn bắt đầu tìm hiểu về lập trình để mày mò thử áp dụng vào công việc hàng ngày không? Hãy cho Ad biết ý kiến của các bạn nhé! 🙂
Bài viết của chị rất hay và bổ ích chị ạ. Lập trình với kế toán dù rằng là 1 kỹ năng nghe lạ lẫm với kế toán nhưng chắc chắn là công cụ vô cùng quan trọng sau này (dù em chưa biết j về lập trình ạ) nhưng cậu em đồng nghiệp thì đang dùng nó và rất hữu hiệu trong cv của cậu ấy. Em cảm ơn chị lần nữa về những chia sẻ cực bổ ích của chị ạ
Hi em, nếu thấy chút hứng thú thì down cuốn Learn Python the Hard way về đọc nhé. Rất dễ đọc, dễ hiểu. Đọc xong cuốn này rồi thì em sẽ thấy lập trình có thể vận dụng nhiều ,chứ không phải cái gì quá xa vời đâu. Python cũng là ngôn ngữ mà Ad đã lựa chọn khi bắt đầu tìm hiểu về lập trình. Chúc em học vui!. 🙂
Cảm ơn chị nhiều. Những nhận định của chị rất hay. Em vừa học mấy khóa master Excel mà xử lý được rất nhiều việc. Báo cáo chuyên nghiệp hơn, file nhẹ hơn, làm nhanh hơn. Em cũng đã học Access xong. Và việc kết hợp kiến thức access và Excel thực sự, thực sự rất thú vị. Và e đang tiếp tục học thêm VBA và thử đọc lập trình. E nghĩ nó sẽ rất thú vị như việc kết hợp access & excel. Cảm ơn chị đã share & cổ vũ 🙂
cho mình xin thông tin về học Master Excel và VBA ở đâu chất lượng. Mình quan tâm. Cảm ơn Nga.
Mình thích quan điểm của Ad, và cũng rất muốn thử sức, nhờ Ad tư vấn thêm 1 subject cụ thể mà có ích để xử lý mấy cái issues Ad đưa ra nhé! Mình cũng hay mắc phải mấy cái issues ấy. 🙂
Hi bạn, bạn có thể bắt đầu với ngôn ngữ Python. Hiện trên mạng có rất nhiều khoá học online tuy nhiên theo trải nghiệm của Ad thì đôi khi tiếp cận vấn đề theo cách truyền thống lại tốt nhất. Bạn có thể search thử cuốn “learn python the hard way” về học trước theo. Cực dễ hiểu. Với các vấn đề cần giải quyết đã có trong đầu thì khi học bạn sẽ dễ nhận ra kiến thức này có thể dùng làm gì cho công việc của mình.
Admin
Hi Ad,
Cám ơn Ad đã chia sẻ. Em cũng có những băn khoăn về nghề kế toán trong hoàn cảnh công nghệ 4.0. Cám ơn Ad đã chỉ ra được một hướng đi để em có thể học hỏi.
Hi Diễm,
Ad không rõ bạn sẽ quyết định học gì về coding đầu tiên. Tuy nhiên, nếu chọn ngôn ngữ Python (kiểu như tiếng anh khi chúng ta học ngoại ngữ đó) thì Ad giới thiệu 2 cuốn sau. Cực dễ hiểu dể tự học step by step.
(1) Learn python the hard way 3rd version
(2) Automate the boring stuff with python
2 cuốn này đều dễ dàng download trên mạng được bạn nhé. Chúc bạn học vui và hãy kiên trì. Mỗi khi thấy chán hãy nghĩ lại tại sao mình lại bắt đầu học nhé.
Admin
em mới xem qua web của adminh và thấy rất nhiều thông tin hữu ích cho mình trong việc kế toán. Rất ủng hộ với quan điểm này của ad. Ad có thể hướng dẫn để bắt đầu học như thế nào hiệu quả được ko ạ. Cảm ơn ad
Hi Tuyến, theo Ad thì đầu tiên là phải tuỳ vào mục đích của mình để chọn ngôn ngữ học phù hợp. Kiểu tìm hiểu xem ưu nhược điểm của từng ngôn ngữ là gì? hữu dụng để làm gì…? Ad thì chọn python vì nó khá đơn giản để tự học, và nó có phần ứng dụng pandas – được coi là một sự thay thế hoàn hảo cho những người đang dùng excel.
Còn về cách học như nào, thì sau 1 hồi loay hoay với các website học lập trình online như codeacademy… thì Ad quay về với textbook. 😀 Nhiều khi hiện đại không bằng truyền thống. Kiểu như các website kia họ diễn giải vấn đề theo cách không phải dành cho người biết gì học ý nên học xong 1 course thấy chỉ có thể bắt chước thao tác làm, mà không hiểu được bản chất. Do đó cũng không thể có tư duy ứng dụng được. Sách thì Ad sử dụng Learn python the hard way là cuốn vỡ lòng.
Cảm ơn ad về những chia sẻ rất thực tế. Theo ad thì nếu làm kiểm toán thì nên cần học những ngôn ngữ lập trình nào thì sẽ hợp lý với xu hướng hiện tại được nhỉ?
Hi Cường, theo Ad thì 2 ngôn ngữ phổ biến nhất Python và C thì là 2 ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhất. Ad thì chọn Python vì nó có ứng dụng Pandas được coi là sự thay thế hoàn hảo cho excel. Tuy nhiên, Ad cũng được khuyên là chọn ngôn ngữ nào cũng được, cứ bắt đầu học 1 ngôn ngữ đã. Bởi vì sau khi hiểu được 1 ngôn ngữ rồi thì học sang 1 ngôn ngữ khác sẽ rất nhanh. Giống như học ngoại ngữ thôi.
Tks ad nhiều nhé. Chúc kênh của ad ngày một phát triển trong tương lai
Em cảm ơn Ad, em đang theo khóa Python trên EdX vì thấy bảo Python sẽ tăng năng suất làm việc. Cv xử lý vài h thì gõ Python chỉ cần vài phút. Nhưng e học vì ham khám phá chứ k ngờ lại tốt cho dân kế toán như vậy hihi. Yêu Ad <3
Em ơi, nếu hứng thứ thì thử cuốn Learn python the hard way & cuốn Automate the boring stuff with Python nhé. Ad thấy đọc 2 cuốn này, sẽ nhìn nhận các vấn đề đã học online được sáng rõ hơn nhiều hơn đó.
Cảm ơn add vì những chia sẻ cực kỳ hữu ích. Bản thân em cũng đang trăn trở 1 điều làm sao để có thể trở thành một digital accountant trong thời đại 4.0 này. Và học lập trình, như ad nói là 1 kỹ năng mà kế toán cần phải có trong thời đại này. Em sẽ tìm đọc 2 cuốn sách mà Ad recommend. Thanks a lot, ad ơi.
Em rất thích quan điểm, cách viết của ad, cảm ơn ad về những chia sẻ hay và hữu ích ạ <3
ad ơi sao em không có Python 2 mà chỉ có python 3 như sách yêu cầu ạ:((
Hi trang, em dùng máy tính loại gì thế? Trong sách có hướng dẫn cách call python ra xem là version mấy đó. Nếu trong máy không có sẵn python 2 thì em có thể download về được mà. C dùng Macbook thì trong máy mặc định là python 2 luôn rồi.
Chào Admin,
Cảm ơn vì bài viết rất hay. Em muốn hỏi admin xem có công việc nào có thể phù hợp với một người vừa biết kế toán vừa biết lập trình. Em xin giới thiệu chút về background: Em học chuyên ngành kế toán, đã có thời gian làm kế, kiểm và thuế. Về bằng cấp em cũng có chứng chỉ APC. Tuy nhiên em không tìm thấy niềm vui trong công việc kế toán. Em có tình cờ biết về VBA và đã tự học. Em cũng đã tạo ra 1 vài tool nhỏ để hỗ trợ công việc kế toán. Công việc kế toán ở công ty cũng không quá phức tạp nên sau khi làm vài tool cũng không có gì để sáng tạo. Hiện tại em đang học về Java Web và rất thấy hứng thú. Tuy nhiên nếu từ bỏ hoàn toàn kế toán để theo IT thì cũng không nỡ. Em muốn hỏi Ad xem có vị trí nào phù hợp với cả 2 kỹ năng không?
B thử fintech chưa, ứng dụng công nghệ vào tà chính á