Kinh nghiệm tự học IELTS hiệu quả nhất dành cho 8x: Những bài học giờ mới tổng kết

Đã học và thi IELTS từ lâu nhưng chưa bao giờ Ad có ý định chia sẻ vì trên mạng đã có quá nhiều tài liệu chia sẻ. Tuy nhiên thời gian vừa qua liên tục nhận được inbox giục nên Ad cuối cùng cũng đủ dũng khí vượt qua cái sự lười để viết bài này. :)). Xin chào mừng các bạn đến với “Kinh nghiệm tự học IELTS hiệu quả nhất dành cho 8x”

Tuy nhiên Ad phải nói trước là bài viết này đúng như tiêu đề. Nghĩa là chỉ dành cho “các bạn 8x”. Uhm, định nghĩa của mình về “các bạn 8x” ở đây nghĩa là: Những người đã dành cả tuổi xuân để học tiếng anh mà vẫn không nói được cho tử tế các câu đơn giản nhất. Đây là những người giống như Ad – chịu hậu quả của 1 nền giáo dục tiếng anh quá lỗi. Vậy nên bạn nào là 8x nhưng tiếng anh tốt rồi thì vui lòng bỏ qua bài viết này nha.

Trong bài viết này, Ad sẽ chia sẻ về phương pháp học hay kinh nghiệm tự học IELTS hiệu quả để đạt kết quả mong đợi. Và quan trọng nhất là thực sự đẩy được trình độ tiếng anh từ “kém” sang mức “trung bình” hoặc “khá”. Trong bài viết này, các bạn sẽ không tìm thấy các kiến thức chi tiết về tiếng anh. Kiểu như giải thích ngữ pháp hay từ vựng gì đó. Bởi vì dù có IELTS 7.0 nhưng Ad tự thấy là bản thân Ad chưa đủ trình độ để dạy Tiếng anh cho mọi người.

Đầu tiên, hãy để Ad giải thích lý do tại sao Ad quyết định thi IELTS.

Thật ra lúc trước Ad luôn quan nhiệm IELTS hay Toefl chỉ dành cho các bạn muốn đi du học. Là cái gì đó rất khó, rất xa vời. Tuy nhiên, khi quyết định sẽ quyết tâm học tiếng anh cho tử tế ở tuổi 30, Ad có đọc được 1 bài trên mạng. Chả nhớ là ở nguồn nào. Nhưng đại loại đại ý rằng: Đừng chỉ học xuông, học cho biết. Đã mất công học thì hãy thi luôn cái chứng chỉ gì đó làm chứng nhận cho thành quả công sức đã bỏ ra.

Lý do bởi vì: Con người chúng ta luôn khó bị ảnh hưởng bởi những lợi ích xa vời, mơ hồ mà thường bị ảnh hưởng bởi “hạnh phúc” rõ ràng và ngay trước mắt. Do vậy, việc đạt được chứng chỉ IELTS làm đẹp CV sẽ là 1 động lực rõ ràng và lớn hơn rất nhiều so với 1 hình dung mơ hồ về tương lai khi sử dụng được tiếng anh 1 cách chuyên nghiệp.

Ad càng nghĩ càng thấy đúng. Bản thân chúng ta khi đi làm mà được sếp hứa hẹn cuối tháng được thưởng luôn 1 tháng lương thì sẽ có động lực làm việc hừng hực hơn rất nhiều so với lời hứa hẹn cuối năm sẽ được thưởng nếu làm tốt đúng không?

Chính vì vậy, Ad đã quyết định đăng ký thi IELTS. Và Ad biết đó là quyết định đúng ngay sau khi nộp lệ phí thi khoảng 5 củ. :)) Áp lực & động lực rất rõ ràng. Đồng tiền đi liền khúc ruột mà!

Vì vậy mình khuyên bất cứ bạn nào đang muốn học tiếng anh thì đừng chỉ học cho biết. Hãy đăng ký thi. IELTS hay TOEFL gì thì tuỳ. Nhất cử lưỡng tiện. Vừa có động lực, áp lực học, lại vừa có thêm cái chứng chỉ làm đẹp CV.

Bài học 1. Hãy bắt đầu hành trình bằng việc đăng ký thi ngay và luôn

Rồi, giờ thì vào chi tiết. Tổng thời gian hành trình cả ôn & thi của Ad là 5.5 tháng. Trong đó, Ad mất 1 tháng đầu tiên loay hoay tìm hiểu phương pháp học, tài liệu học… các kiểu.

Ad phải nói rằng đây là giai đoạn “u mê” nhất trong cuộc đời 30 cái xuân xanh của Ad. Trên mạng có quá nhiều thông tin chia sẻ nên Ad bị loạn luôn. Không biết nên như nào, phải học ra sao luôn. Chọn học theo bên này 1 vài ngày thì lại thấy bên khác có tài liệu khác, cách học khác. Lại không yên tâm… Tóm lại là vô cùng hoang mang và bất an.

Đến ngưỡng không chịu nổi nữa thì Ad đã phải ngồi suy nghĩ lại những gì mình đang làm. Mục đích của mình là gì? IELTS 7.0. Vậy, cấu trúc đề thi như nào? Cách chấm điểm ra sao? Để đạt được IELTS 7.0 thì các kỹ năng phải đạt điểm như nào? Để đạt được điểm này thì mình phải làm đúng bao nhiêu câu? Tình trạng của mình hiện tại ra sao? Cái gì tự học được, cái gì nên đi học?

Sau khi trả lời hết các câu hỏi này, thì vô hình chung là Ad đã tự thảo ra được 1 chiến lược học tương đối rõ ràng.

Bạn nào đã theo học ACCA và CPA trên web chắc đều thấy những vấn đề này rất quen. Bởi vì đây chính là điều Ad hay nhai đi nhai lại trong các bài viết của mình. Xác định mục đích, hiểu rõ mục tiêu để có chiến lược phù hợp. Chỉ có chính mình mới rõ được tình trạng của mỉnh nên mới có thể tự vẽ ra được chiến lược phù hợp. Còn tất cả những gì người khác nói, đều chỉ là chiến lược của người ta mà thôi. Việc tự phác ra chiến lược của bản thân còn giúp chúng ta không mất quá nhiều thời gian tham khảo các tư vấn của người khác. Hoặc không bị kiểu tình trạng Ad nói bên trên. Đang học theo người này thì lại nhảy sang người khác học. Cuối cùng là chả đâu vào đâu cả.

Bài học 2: Xác định rõ mục tiêu của mình là gì? Tìm hiểu thật kỹ về "thử thách" cần vượt qua? Xác định kế hoạch cần làm để đạt được mục tiêu!

Well, sau khi đã xác định được chiến lược học cho bản thân thì Ad tiếp tục quyết định xem lại các tài liệu đang sử dụng. Thực sự là vì trên mạng chia sẻ rất nhiều nên Ad thấy ai up cái gì cũng xin down về. Dẫn đến là quá nhiều tài liệu mà không biết sắp xếp thời gian kiểu gì để học cho hết.

Ad cũng nói luôn. Tài liệu cần sử dụng sẽ phụ thuộc vào mục tiêu, mục đích của bạn là gì. Chứ không phải cứ thấy người ta chia sẻ dùng cái gì thì mình dùng cái đó. Bởi vì tuỳ vào mục tiêu cao hay thấp mà tài liệu cần sử dụng sẽ đơn giản hay phức tạp.

Ví dụ như Ad chỉ đặt mục tiêu IELTS 7.0. Nghĩa là ở mức độ vừa phải, không quá khó. Do đó, Ad quyết định xoá thẳng tay hết các tài liệu dành cho Level 8.0 mà Ad đã quá tham tích luỹ. 😀

Cụ thể, các loại tài liệu Ad sử dụng để đạt mục tiêu IELTS 7.0 như sau:

• Kênh CNN Student News (CNN 10) [Vì mình luyện giọng Anh Mỹ nên chọn kênh này. Bạn nào thích Anh Anh thì chọn kênh khác. Kênh nào cũng được miễn là có transcripts để biết mình đang nghe cái gì]
• Sách “Cambridge Grammar” & “Cambridge Vocabulary”
• Bộ đề IELTS Actual Listening Tests
• Bộ đề IELTS – Cambridge huyền thoại từ quyển số 5 trở đi [các quyển từ 1 – 4 theo cách ra đề cũ không còn phù hợp]
• Các bài viết và bài nói theo chủ đề IELTS thường gặp [Tài liệu này Ad sẽ giải thích thêm ở dưới]

Bạn nào đã từng đọc các bài chia sẻ về tài liệu học IELTS sẽ thấy số loại tài liệu Ad sử dụng là cực ít.

Bài học 3: Mục tiêu nào tài liệu đó. Thi gì học nấy!

Sau khi đã vạch rõ ra được chiến lược thì Ad chính thức bắt đầu hành trình ôn luyện 4 tháng. 4 tháng này có thể chia làm 2 giai đoạn: “Rèn kiến thức cơ bản” và “Luyện kỹ năng làm bài thi”

Giai đoạn 1. Rèn kiến thức cơ bản [Khoảng 2.5 tháng]

(1) Kỹ năng nghe và nói

Điều đầu tiên Ad phải nói là: Nghe và nói đi liền với nhau. Nghe đúng thì nói đúng. Mà nói đúng thì nghe đúng.

Thế nên bạn nào nói tớ nói đúng mà nghe không được. Hay tớ nghe đúng mà nói sai thì Ad cho rằng các bạn chỉ đang nghĩ rằng các bạn “đúng” mà thôi.

Ad đăng ký tham gia khoá học phát âm Anh Mỹ của bạn Hiếu Cao [Facebook: https://www.facebook.com/hieuvijjo]

Lý do:

Ad phát hiện mình bị sai phát âm căn bản. Học tiếng anh bao lâu mà chưa biết cách đọc các phiên âm IPA trong từ điển như nào. Vì nói sai nên nghe được người ta nói âm gì mà không biết đó là tương ứng với từ gì.

Ví dụ: Ad nghe CNN Student news, người ta nói là “gờ rôu sờ”. Mãi không hiểu từ gì. Xem Transcripts thì thấy đó là “Gross”. Từ trước đến giờ Ad luôn biết từ này nhưng Ad đọc từ này là “Gờ rót sờ”. Hay người ta nói “Á sẹt” thì Ad không hiểu. Trong khi đó chính là từ “Asset” (tài sản) mà Ad rất quen thuộc nhưng Ad hay đọc là “Ờ sét”.

Ad đã tìm hiểu trên mạng thì thấy vấn đề quan trọng nhất khi học phát âm, học nói là: Có người sửa được cho mình là mình đang sai ở đâu. Hướng dẫn mình cần phải sửa như nào cho đúng. Và hướng dẫn mình cách tự phát hiện lỗi sai.

Chính vì vậy nên Ad đã đăng ký học bạn Hiếu Cao. Dù bạn ấy là người Việt chứ không phải Tây. Ad đã từng đi học ở các trung tâm tiếng anh thì Ad thấy là các trung tậm dạy mình ngữ pháp, từ vựng, dạy nói … nhưng giáo viên không thể nào mà nghe kỹ từng câu từng từ xem chúng ta đang phát âm bị sai ở đâu. Các bạn đã đúng căn bản rồi muốn nâng cao trình độ học như thế thì OK. Nhưng người bị sai phát âm căn bản như Ad mà học thế thì chỉ có phí tiền. Thực tế là Ad đã từng phí 1 đống tiền chứ không thì đã không đến nỗi 30 tuổi phải học tiếng anh như này.

Thế nên Ad khuyên các bạn, nếu như bị sai căn bản kiểu nói 1 câu đơn giản cũng không chuẩn như Ad thì rất nên tìm 1 khoá học phát âm và cố gắng hết sức để học theo. Tây cũng được, ta cũng được. Miễn là mà người ta có thể chỉnh cho mình từng chỗ sai và hướng dẫn mình cách làm đúng. Bởi vì chúng ta không biết cái mình không biết. Thế nên rất khó để tự phát hiện mình đang bị sai ở đâu.

Bài học 4. Phát âm đúng là gốc rễ của nghe đúng và nói đúng. Muốn thực sự cải thiện tiếng anh từ kém lên trung bình khá thì phải cải thiện phát âm đầu tiên!

Trong quá trình tham gia lớp phát âm, mình được giới thiệu sử dụng công cụ “Audacity” – phần mềm giúp chúng ta nghe từng câu, từng từ tiếng anh nhờ chức năng chỉnh chậm tốc độ nói.

Ad sử dụng công cụ Audacity cho cả luyện nghe và luyện nói:

Luyện nghe: Sử dụng phương pháp “nghe chép chính tả”. Để đến được quyết định này, Ad đã mất mấy ngày tìm hiểu thông tin trên google. Vì từ trước đến giờ, Ad luôn tin rằng việc “nghe bắt Keywords” và cứ bật tiếng anh lên “nghe trong vô thức” là cách học nghe. Tuy nhiên, thực tế chục năm học tiếng anh không khá lên được đã khiến Ad phải nghi ngờ niềm tin của mình. Và sau khi tìm hiểu thông tin trên google và trao đổi với bạn Hiếu cao thì Ad thấy nghi ngờ của mình là đúng. Niềm tin của Ad từ trước đến giờ hoàn toàn sai.

• Chỉ nghe “Keywords” khiến mình không nghe được các từ đơn giản mà người ta nói
• Bật nghe vô thức chỉ là công cụ phụ thêm chứ không phải là công cụ giúp chúng ta học nghe. Vì bạn không biết cái mình không biết. Không biết 1 từ “nghe” phải như nào thì làm sao ta biết được khi ta đang nghe từ đó?

Cách áp dụng như sau: Ad download các videos trên CNN Student News về. Nghe chép chính tả từng câu. Sử dụng Audacity để chỉnh chậm tốc độ từng câu, từng chữ chưa nghe rõ. So sánh với Transcripts xem mình nghe sai ở đâu. Các chỗ mình nghe không được thì nó là từ gì. Phát âm như nào. Tra cách phát âm trên từ điển của từ đó và so sánh với âm thanh mình nghe được. Bạn nào không thích CNN Student News thì có thể sử dụng với chính các Audio của sách Cambridge nhé.

Luyện nói: Mình tập phát âm, tập nói theo các bài tập được giao trong lớp phát âm. Ghi âm lại sau đó dùng Audacity để so sánh Audio mình nói và Audio chuẩn. Kiểu phát 2 bản cùng lúc. Bạn sẽ nghe ngay ra được mình đang lệch pha so với người ta như nào. :))

Phương pháp luyện nói này được gọi là “Shadowing” nhé các bạn. Các bạn tra trên youtube sẽ ra cả tá videos nói về phương pháp này. Tuy nhiên chốt lại thì nó chính là cái mình giải thích bên trên. Nói theo người ta, sau đó ghi âm lại. So sánh bản của mình với người ta xem lệch ở đâu. Bắt chước đi bắt chước lại cho đến khi nào bản của mình gần giống nhất với bản chuẩn.

Phải nói đây là 1 quá trình đầy nhọc nhằn, gian khổ,chán nản. Có những ngày học phát âm 2h-3h mà cơ miệng cơ hàm của Ad cảm giác cứng đơ. Lưỡi thì mỏi khủng khiếp. Tuy nhiên, nếu bạn kiên trì thì “It’s totally worth it”.

Sau tầm 2.5 tháng học lớp phát âm, kết hợp luyện nghe nói theo phương pháp chép chính tả và shadowing này. Ad tự nhận thấy rất rõ ràng mình đã lên level rồi. Khi tự bản thân bạn luyện tập và “cảm nhận” được sự thay đổi trong cách phát âm, cách nói. Bạn sẽ hiểu những gì Ad nói lúc này.

Tổng kết lại:

Để luyện kỹ năng nghe nói cơ bản, Ad dành 2.5 tháng để luyện phương pháp nghe chép chính tả & “shadowing” nha các bạn. Và theo Ad thì nghe chép chính tả và shadowing chính là phương pháp duy nhất giúp các bạn bị sai cơ bản như Ad tiến bộ.

(2) Kỹ năng đọc hiểu & viết

Kỹ năng đọc hiểu: Khoản này thì Ad luyện khá đơn giản, không mất nhiều thời gian. Từ trước đến giờ Ad làm việc cũng đều sử dụng văn bản tiếng anh nên đọc hiểu không quá tệ. Chỉ có các từ vựng thuộc chủ đề thường ngày không dùng như lịch sử, kiến trúc, y… thì không biết. Ad bổ sung vốn từ vựng chỉ bằng cách học quyển Cambridge Vocabulary.

Kỹ năng viết: Theo Ad tìm hiểu thì có 2 trường phái viết: Viết theo phong cách đơn giản & Viết theo phong cách phức tạp. Nhiều bạn cứ nghĩ rằng để được điểm cao thì phải sử dụng từ ngữ, ngữ pháp phức tạp thì mới được điểm cao. Nhưng thật ra không phải thế.

Tìm hiểu các tiêu chuẩn chấm điểm các bạn sẽ thấy: Quan trọng vẫn là bài viết có bố cục, ý tưởng rõ ràng. Sử dụng đúng ngữ pháp, từ vựng. Sau đó thì mới là sự phong phú. Chính vì vậy chúng ta hoàn toàn có thể viết theo phong cách đơn giản mà vẫn được điểm cao. Như vậy, Ad xác định để đạt từ 6.6 – 7 kỹ năng viết thì Ad chỉ cần học ngữ pháp cơ bản nhất. Vì thế, Ad học quyển Cambridge Grammar. Khỏi mất công đi tìm ngữ pháp các kiểu. Mệt mà chả nhớ được.

Giai đoạn 2. Rèn kỹ năng thi [Khoảng 1 – 1.5 tháng]

Kỹ năng làm bài thi thì Ad luyện theo website của Simon. Đây là cựu giám khảo Ielts cực nổi tiếng. Bác ý có các bài chia sẻ cực hữu ích cho từng kỹ năng luôn. Nhiều bạn chi đống tiền đi trung tâm luyện ielts để luyện kỹ năng thi. Nhưng Ad thấy thế là quá lãng phí. Bởi vì quan trọng nhất là kiến thức phải tốt. Chứ kỹ năng làm bài thi chỉ giúp chúng ta tăng được từ 0.5 – 1 điểm thôi.

Nghiên cứu các kỹ năng làm bài thi xong thì Ad lao luôn vào luyện bộ đề Cambridge. Đừng tham làm nhiều. Chất lượng hơn số lượng các bạn ạ. Quan trọng là chúng ta học được gì từ từng đề chúng ta làm. Phải bỏ thời gian ra ngồi nghiên cứu kỹ từng câu tại sao sai? tại sao đúng?

Sau khi luyện xong bộ đề Cam thì Ad chuyển sang luyện nói và viết theo các chủ đề thường gặp trong đề thi.

Tài liệu sử dụng ở giai đoạn này, Ad mua của bạn Ngọc Bách [https://www.facebook.com/tuhocIelts8.0/]. Bạn ý có các tài liệu nói và viết theo các chủ đề thường xuất hiện trong đề thi được các cựu giám khảo ielts review lại. Đặc biệt hay là các file Audio nói. Các bạn có thể sử dụng để luyện phát âm, luyện nói theo phương pháp Shadowing luôn.

Vậy là xong. Đến ngày thì đi thi thôi. 1 ngày trước khi Ad đi thi, chả làm gì. Chỉ ngồi nhà lăn lê xem phim tiếng anh cho nó có không khí. Vào phòng thi thì hít sâu thở chậm cho bình tĩnh. Lúc thi nói gặp examiner thì nhớ ăn mặc đẹp, cười tươi gây thiện cảm. Chuẩn bị trước mấy câu câu giờ. Sau đó về nhà chờ ngày có kết quả.

Bài học 5. Chúng ta có thể tự học mọi thứ miễn là có "phương pháp luyện tập phù hợp" trong "thời gian đủ dài"

Các bạn thấy đấy, học IELTS hay học tiếng anh không có gì là quá khó hay không thể học. Kinh nghiệm hay phương pháp hay bí quyết gì đó nói đi nói lại cũng chỉ có thế. Vấn đề vẫn là chúng ta có thực sự muốn làm hay không?

Nếu các bạn đang có dự định học tiếng anh hay thi IELTS, hãy nhớ:

Có thể nhiều bạn sẽ nghĩ đây không phải là những kinh nghiệm tự học IELTS hiệu quả nhất. OK, không sao cả. Mỗi người có thể sẽ có cách học riêng phù hợp với bản thân mình. Vấn đề quan trọng là chúng ta quyết định bắt đầu học & kiên trì theo lựa chọn của mình. Ad đã làm được thì các bạn cũng sẽ làm được. Chúc các bạn đủ kiên trì!

PS: Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì hãy giúp Ad chia sẻ đến bạn bè nhé. Hy vọng sẽ ngày có càng nhiều bạn quyết định dấn thân vào hành trình tự học để không ngừng nâng cao kiến thức cho bản thân!

Trong thời gian tới, Ad sẽ chia sẻ kinh nghiệm Ad tự học cách làm Slide và cách Ad tự học lập trình. Các bạn theo dõi nhé!

Có thể bạn quan tâm: Chúng ta có thể tự học mọi thứ không?